24 czerwca 2016 r.
W związku z jublileuszową 70-tą rocznicą powstania Szkoły Podstawowej w Pobiednej dzisiaj przedstawiamy naszym czytelnikom historię szkoły, od jej powstania w pażdzierniku 1945 roku do dnia dzisiajszego. W znajdującym się poniżej opisie szkoły nie ma wszystkich informacji z całego 70-cio letniego okresu jej funkcjonowania i w związku z tym zapraszamy naszych czytelników do przysyłania swoich uwag lub pominiętych a ważnych informacji z historii szkoły. Zapraszamy również do obejrzenia albumu zdjęć związanych ze szkołą z lat 60 i 70 ubiegłego wieku. Album można obejrzeć
tutaj.
Historia Szkoły Podstawowej w Pobiednej
Szkoła podstawowa w Pobiednej (ówczesny Sokołów) powstała w październiku 1945 r., w budynku przy ulicy Hetmańskiej 3, w którym do zakończenia II Wojny Światowej funkcjonowała szkoła niemiecka. Założył ją pan Adam Hamerski, który w pierwszym roku szkolnym pełnił funkcję kierownika. Szkoła początkowo nosiła nazwę: Publiczna Szkoła Powszechna w Sokołowie i uczęszczało do niej 48 dzieci w różnym wieku z Sokołowa (Pobiednej) i Nowej Wsi ( Wolimierza). W roku szkolnym 1946/47 uczniów, którzy mieszkali na terenie Wolimierza przeniesiono do czteroklasowej szkoły, którą utworzono w ich wsi. W pierwszym okresie istnienia szkoły w 4 salach lekcyjnych naukę prowadziło dwie nauczycielki, Anna Masełkowa oraz Janina Hardasiewicz, która do roku 1948 pełniła również funkcję kierownika szkoły. W początkowym okresie brakowało niemal wszystkiego, wykwalifikowanej kadry, przyborów piśmiennych i papierniczych. Dużym problemem był całkowity brak podręczników w języku polskim. Po zawierusze wojennej do tych samych klas uczęszczali uczniowie z różnych roczników, nie zawsze dobrze posługujący się językiem polskim, pochodzący z różnych stron polski, zza wschodniej granicy oraz z rodzin niemieckich. W roku 1948 pracę w szkole rozpoczął Jerzy Głowacki, który przez 20 lat pełnił funkcję dyrektora. W całej 70-cio letniej historii szkoły, funkcję kierownika lub dyrektora szkoły pełniło 15 osób a ich nazwiska wraz z okresem sprawowania funkcji można zobaczyć
tutaj. Przez 70 lat nauką i wychowywaniem kolejnych pokoleń zajmowało się w szkole 72 nauczycieli. Nazwiska wszystkich nauczycieli można zobaczyć
tutaj. Wielu z nauczycieli na zawsze pozostanie w pamięci uczniów a wielu z nich swoje życie związało nie tylko ze szkołą, ale również z Pobiedną m. in. Aleksandra Buca, Bronisława Kudyba, Wanda Radecka, Janusz Kotliński, Bożena Sznajder, Teresa Staszkiewicz i wielu innych.
Początkowo do budynku szkoły prowadziły dwie klatki schodowe: pierwsza prowadząca do czterech, dużych sal lekcyjnych i druga - do części mieszkalnej. W latach pięćdziesiątych zlikwidowano drugą klatkę schodową, uzyskując dodatkowe pomieszczenia na parterze - przeznaczone na sale lekcyjne, i na piętrze - dzisiejszy sekretariat. Wejście do mieszkania przeprowadzono przez część poddasza, z korytarza szkolnego. Na potrzeby uczniów zaadaptowano także jedno z pomieszczeń strychu. Był tam gabinet higienistki i stomatologa, radiowęzeł, gabinet księgowej, świetlica, a obecnie gabinet pedagoga.
Przez wiele lat sale lekcyjne ogrzewane były piecami kaflowymi, wodę czerpano ze studni znajdującej się na podwórku lub z pobliskiego strumyka. W całej szkole panował specyficzny zapach ropy naftowej, którą woźny konserwował drewniane podłogi. Klasy wyposażone były w solidne drewniane ławki z pochyłymi blatami i otworami na kałamarze pomalowane obowiązkowo na zielono i stare po niemieckie meble ze skromnym wyposażeniem.
Z czasem zlikwidowano mieszkanie nauczycielskie, a w jego pomieszczeniach znajdują się: gabinet dyrektora, księgowej i mała sala komputerowa.
W latach sześćdziesiątych szkoła zyskała dodatkowy budynek przy ulicy Nowomiejskiej (wejście od ul. Strażackiej), przekształcony z sali kinowej na salę gimnastyczną. Sala była wielokrotnie remontowana i służy uczniom do dzisiaj.
Fabryka Tkanin Meblowych Fatma w Pobiednej, przez wiele lat była tzw. zakładem opiekuńczym szkoły. Pracownicy zakładu przeprowadzali podstawowe remonty, przekazywane były różne darowizny (np. pierwszy szkolny komputer). Dzięki prawie darmowemu udostępnianiu autokaru organizowano tanie wycieczki, dojazdy na zawody i konkursy.
Prawdopodobnie około 1965 roku (z powodu remontu szkoły w Czerniawie i przyłączenia do rejonu Pobiednej uczniów z niektórych ulic Czerniawy), zwiększyła się liczba uczniów. Na potrzeby klas młodszych zaadaptowano budynek przy ulicy Strzeleckiej 13, w którym od czasu zakończenia II Wojny Światowej znajdowały się mieszkania i ośrodek kolonijny. W przejętym budynku utworzono na parterze 4 sale lekcyjne, pokój nauczycielski, szatnię i toalety (oczywiście drewniane wychodki, ale wewnątrz budynku). Sale ogrzewane były przez piece kaflowe, do których dostęp (paleniska) znajdowały się na korytarzu, a wodę czerpano ze strumyka.
Po adaptacji poddasza w latach 80-tych ub. w. i uzyskaniu dodatkowych pomieszczeń, na parterze wydzielono mieszkanie dla pracowników (z szatni, pokoju nauczycielskiego i jednej z klas), a na poddaszu urządzono: pokój nauczycielski, świetlicę, bibliotekę, salę oddziału przedszkolnego i salę pełniącą zmienne funkcje (czytelni, harcówki zuchowej i lekcyjną). Zainstalowano wówczas centralne ogrzewanie, bieżącą zimną i ciepłą wodę, a drewniane wychodki zastąpiono współczesnymi toaletami (niestety z powodu wydzielenia części mieszkalnej, wejście do toalet umieszczono od podwórka).
Szkoła przy ulicy Strzeleckiej miała doskonałe usytuowanie. Znajdowała się obok dużego boiska do piłki nożnej należącego do LZS Fatma i w pobliżu licznych kasztanowych alei, po których można było bezpiecznie biegać, spacerować i prowadzić obserwacje przyrodnicze. Po usłyszeniu dźwięku ręcznego dzwonka, którym nauczyciel dyżurujący obwieszczał przerwę, dzieci wybiegały na zieloną murawę boiska, skąd trudno było je czasami zwołać.
Do szkoły można było dojść ulicą Strzelecką, a do pewnego okresu także drogą obok pałacu, wiodącą przez były PGR. Nauczyciele w czasie przerw przemieszczali się między budynkami szkolnymi, co nie było aż tak uciążliwe do czasu zamurowania bramy umożliwiającej przejście przez były PGR.
Przez 35 lat do szkoły przy ulicy Strzeleckiej uczęszczali uczniowie klas I-IV, a w pewnym okresie klas 0-III. Przejściowo, w okresach wyżu demograficznego lub remontów w szkole przy ul. Hetmańskiej, także uczniowie klas starszych.
Rekordowym pod względem ilości uczniów był rok szkolny 1967/68 wtedy do szkoły uczęszczało 370 uczniów. W roku 1996/97 siedemnastu nauczycieli uczyło 225 uczniów.
Szkoła przy ulicy Strzeleckiej została zlikwidowana w roku 2000, kiedy wraz z reformą oświaty naukę w szkołach podstawowych skrócono do sześciu lat, co znacznie obniżyło stan liczebny uczniów. W roku szkolnym 2015/16 do szkoły uczęszcza75 uczniów, których uczy ośmioro nauczycieli.
W roku 2006 szkole uroczyście nadano imię Kornela Makuszyńskiego. Od roku 2012 szkoła wraz z przedszkolem organizacyjnie funkcjonuje w Zespole Szkolno-Przedszkolnym w Pobiednej.
Przez 70 lat szkoła wykształciła około 2 000 uczniów, którzy pełnią różne funkcje i mieszkają w różnych miejscach polski i poza granicami. Część obecnych uczniów prawdopodobnie jest już wnukami lub prawnukami najstarszych absolwentów naszej szkoły, którzy powinni mieć już około 80 lat.
Na podstawie informacji zebranych od absolwentów i pracowników szkoły oraz archiwalnych dokumentów szkolnych i innych źródeł opracował: Bartnik Leszek.